Ажилгүйдэл

• Ажилгүйдлийн норм = (ажилгүйчүүд / Ажилдах хүч) × 100
• Хориглогдсон ажилчид:
  • Ажил хайгаад олж чадаагүй бөгөөд ажил эрхлэхээс татгалзсан ажилах хүч юм
  • Ажиллах хүчинд ороогүй
  • Ажилгүйдлийн хэмжээнд бүртгэгдээгүй байдаг.
• Хүн ам:
  
  • 1) 16 наснаас доош буюу хүүхдүүд (тэд ажилах хүчний потенциал гишүүнд тооцогдодгүй.)
    
  • 2) Ажиллах хүч болдоггүй хүчин зүйлүүд(потенциал ажилчин боловч ажил идэвхитэй хайдагггүй насанд хүрэгчид)
    
  • 3) Ажиллах хүч (ажилахыг хүсэж байгаа хүмүүсээс бүрддэг.Ажил эрхэлж хүмүүс  болон одоо ажил эрхлээгүй ч гэсэн ажил идэвхийлэн хайж байгаа хүмүүс бүгд ажиллах хүч юм.)

• Завсрын - Ажилгүйчүүд болон пүүсүүд хамгийн сайн тохирсон ажлыг хайж байгаан улмаас энэ төрлийн ажилгүйдэл үүсдэг. Завсрын гэх нэр томъёо нь тэнд ямар нэгэн тогтвортой байдал байдаггүй буюу системгүй ажилгүйдлийн нэг төрөл байдаг.
• Бүтцийн - Хөдөлмөрийн элэртийн бүтцийг өөрчлөх техник технологийн дэвшил нь хүмүүсийн өмнөх ур чадвар нь нийгэмд хэрэгцээгүй болсныг илтгэх бүтцийн ажилгүйдлийг үүсгэдэг.
  • **Завсрын болон бүтцийн ажилгүйдлийн гол ялгаа нь
    • Завсрын хэлбэртэй ажилгүй хүн хямдхан ур чадвартай байдаг байхад бүтцийн ажилгүй болсон хүн шинэ ажил олоход өөр нэг төрлийн мэргэжил эзэмшихээс гарцаагүй болдог.
    • Завсрын ажилгүйдэл богино хугацаанд тогтдог бол бүтцийн ажилгүйдэл илүү урт хугацаанд тодорхой нэг учир шалтгааны улмаас үүддэг.
• Мөчлөгийн- Нийт зардлын бууралт энэ төрлийн ажилгүйдэлийн үүсгэдэг
  • Энэ ажилгүйдэл нь бизнесийн мөчлөгийн бууралтын фазын туршид үүсдэг.
  • Энэ ажилгүйдэл нь ерөнхийдөө бараа бүтээгдхүүний хангалтгүй эрэлтийн эцсийн үр дүн юм.

• Бүрэн ажил эрхлэлт нь нийт ажиллах хүчний 100 хувийн ажил эрхлэлтээс арай бага байдаг. Бүрэн ажил эрхлэт нь мөчлөгийн ажилгүйдэл байхгүй үед л оршин тогтнох боломжтой. Зарим бүтцийн болн завсрын ажилгүйдэлүүд богино хугацааны өсөлтийг хангахын тулд зайлшгүй оршин тогтнодог.
• Потенциал гарц нь Ажилгүйдлийн хэвийн хэмжээнд үзэгддэг  (NRU) бөгөөд эдийн засаг хамгийн дээд цэгийн потенциал гарцыг үйлдвэрлэснээр ажилгүйдлийн хэвийн хэмжээг хангадаг.
  • NRU-нь(ажилгүйдлийн хэвийн хэмжээ) ажил эрэх хүмүүсийн тоо ажлын орон тоотой тэнцсэн үед хадгалагддаг.
  • Эдийн засаг ажилгүйдлийн хэвийн хэмжээнээс доогуур түвшинд ч  үйл ажиллагаагаа явуулж чадна.
  •   NRU нь улс орон бүрт ялгаатай байдаг.

• ДНБ-ийн хонхорхой= Бодит ДНБ- потенциал ДНБ
  • Эерэг ДНБ-ийн хонхорхой нь бодитДНБ потенциал ДНБ-ийгээ давсан тохиолдолд үүсдэг бөгөөд гэсэн ч эерэг ДНБ-ийн хонхорхой нь инфляцийн дарамтыг дагуулж байдаг..
• Окуны хууль-хэвийн хэмжээг давсан ажилгүйдлийн нормын нэг хувийн өсөлт бүр  ДНБ-ийн нийт хэмжээг 2-хувиар хорогдуулдаг 
• Тэгш бус ачаалал- Ажилгүйдлийн ачааллын нэг хэсэг нь өртөгийн тэгш бус хувиарлалт юм.
  • Мэргэжил: Хамгийн бага чадвар эзэмшсэн ажилчид л хамгийн ажилгүй болох эрсдэлтэй байдаг. Бага мэргэжил мэдлэгтэй ажилчид илүү их ,илүү удаан бүтцийн ажилгүйдэлд хамаардаг бөгөөд өндөр мэдлэгтэй ажилчинг бодвол бие даасан чадвар муутай байдаг.
  • Нас: Өсвөр насныхан насанд хүрэгчдийг бодвол илүү ажилгүй байдаг.Мөн тэд бага мэдлэг боловсролтой бөгөөд ажлаасаа халагдах, гарах зэрэг нь энгийн үзэгдэл бөгөөд газар нутгийн шилжилт хийх нь наманд хүрэгчдээс илүү их байдаг.
  • Хүн амын угсаа, зан заншил: Афризийн америкцуудын ажилгүйдлийн түвшин бусад хүмүүсийг бодвол илүү их байдаг.Учир нь тэдний боловсролын бага хөгжил, мэргэжлийн чадвар муутай хүмүүсийн ихдэл, хөдөлмөрийн зах зээлийн ялгаварлал зэрэг хүчин зүйлүүд эцэстээ энэ байдлыг өдөөдөг.
  • Хүйс: Эрчүүд эмэгтэйчүүдийн ажил эрхлэлтийн түвшин харьцангуй адилхан байдаг.
  • Боловсрол Дунджаар илүү бага боловсролтой байх тусам төдий чинээ ажилгүйдлийн түвшинг нэмэгдүүлдэг.
  • Үргэлжлэх цаг хугацаа:Урт хугацаанд ажилгүй байгаа хүмүүс(15 долоо хоног болон түүнээс дээш)
• Эдийн засгийн бус зардлууд
  • Хүчтэй мөчлөгийн ажилгүйдэл залхуу хойрго байдлыг өдөөдөг.Ажилчид ажилгүй болж залхуужсанаар тэдний өөрийгөө үнэлэх үнэлэмж, чадвар, болон ёс суртахууны боловсрол зэрэг хүчин зүйлдүүдийг алддаг.Энэ нь мөн гэр бүлийн тогтворгүй байдал болоод улс орны эмх цэгцгүй байдлыг хурцатгадаг.
  • Ядууралын өсөлт
  • Үндэсний дарамт төвөг өсөх
• Хувь хүний түвшин:
  • Амиа хорлох, аллага, зүрхний шигдээс болон бусад саа өвчин, оюун ухааны доройтол зэрэг хувь хүний сөрөг муу нөлөөллүүд өсдөг.
  • Ажилгүйдлийн талаар илүү их судлахыг хүсвэл ЭНД ДАРНА УУ